Artykuł
Sołtys: Janusz Stańczak
Graniczy przez ulicę z Dolnikiem, jednak jest zdecydowanie od niego większa, gdyż liczy ponad 400 mieszkańców. W XIX wieku nazywała się Paruszek. Według opinii niektórych historyków, to właśnie Paruszka i Dolnik wytyczają północno-zachodnią granicę Wielkopolski.
Najstarsze dostępne źródła podają, że Paruszka założona została na początku XVII wieku. Wiadomo na przykład, że w 1652 roku mieszkało tutaj 26 rodzin chłopskich, a wszyscy byli kolonistami niemieckimi i protestantami.
Kilkadziesiąt lat później dżuma zdziesiątkowała mieszkańców wsi, a na ich miejsce sprowadzono kolonistów holenderskich. Później grunty przechodziły z rąk do rąk, zmieniały się zasady użytkowania majątku sołeckiego. Ostatnim jego właścicielem był Jan Teodor Grabowski, który kupił Paruszkę za 2500 talarów od Krzysztofa Nehringa.
Bardzo ciekawe są dzieje kościoła w Paruszce. Protestanci wybudowali sobie w XVII wieku małą kapliczkę z drewna. Utracili ją po kilkudziesięciu latach na rzecz parafii katolickiej w Głubczynie. Przez całe lata jednak trwała dziwna zgoda wokół tego obiektu sakralnego. Korzystali z niego katolicy, swoje nabożeństwa mieli też protestanci. W XIX wieku w miejscu kapliczki wybudowano murowaną świątynie w stylu neogotyckim. Dziś jest ona kościołem filialnym parafii w Głubczynie.
Okolice Paruszki słyną z udanych grzybobrań. Jesienią zjeżdżają się do tutejszych lasów prawdziwe tłumy, a co najważniejsze, grzybów dla wszystkich wystarcza. Od 2005 roku do lasu dociera się wygodną, szeroką drogą asfaltowa ("nasza autostrada’’ mówią na nią miejscowi), co spowodowało także rozwój turystyki rowerowej w kierunku Plecemina. Asfalt został także położony na żużlówce prowadzącej przez wieś. Teraz mieszkańcy czekają jeszcze na chodniki i budowę sieci kanalizacyjnej.
Mieszkańcy Paruszki utrzymują się z zajęć pozarolniczych, gdyż gospodarstw z prawdziwego zdarzenia już tutaj nie ma.
Główna część zabudowań Paruszki położona jest kilometr od trasy Piły - Krajenka, trochę na uboczu, dzięki czemu panuje tu wyjątkowy spokój. We wsi w ostatnich latach powstało kilka nowych domów. We wsi są trzy sklepy. Przy sali wiejskiej – która znajduje się w budynku dawnej szkoły - działa Koło Gospodyń Wiejskich.
W Stadninie Koni w Paruszce działa prężnie Klub Jeździecki „OXER’. Organizuje on kilka razy w roku różne imprezy hippiczne, min Zawody w Skokach przez Przeszkody, Próby Dzielności, Hubertusy. Stadnina prowadzi naukę jazdy konnej, przejażdżki po lesie, posiada kucyki dla najmłodszych oraz konie sportowe regularnie startujące w zawodach na arenie ogólnopolskiej i międzynarodowej. Prowadzone są półkolonie dla dzieci oraz imprezy dla grup zorganizowanych ( w tym szkół i przedszkoli). Strona internetowa: www.oxer.pila.pl